Nieuwsbrief
Gezondheidseffecten van lood
Blootstelling aan lood wordt in verband gebracht met een hele reeks effecten, waaronder verschillende neurologische ontwikkelingseffecten, mortaliteit (vooral ten gevolge van hart- en vaatziekten), verminderde nierfunctie, hypertensie, verminderde vruchtbaarheid en ongunstige effecten op de zwangerschap.
Er is geen veilige lood-in-bloedwaarde. De ideale waarde is 0 µg/dl, maar door historische activiteit (lood als antiklopmiddel in benzine (nu loodvrije benzine), loodverf,…) worden we in het milieu aan lood blootgesteld en zien we dat de lood-in-bloed zelden nul is. Zo merkten we dat de gemiddelde 14- tot 15-jarige in Vlaanderen een lood-in-bloedwaarde van 0,77 µg/dl heeft tijdens een meetcampagne van 2016 tot 2020.
Het is belangrijk naar een zo laag mogelijke lood-in-bloedwaarde te streven.
Jongere kinderen hebben door hun gedrag en metabolisme gemiddeld gezien iets hogere waarden dan tieners. Om bij een groep kinderen zo weinig mogelijk negatieve gezondheidseffecten, bv. IQ-daling, te hebben, streven we naar waarden voor lood-in-bloed van maximaal 1-2 μg/dl. Onder deze waarde zit de meerderheid van de kinderen in een algemene Europese bevolking.
In het huidig halfjaarlijks blootstellingsonderzoek in Hoboken worden stapsgewijs 3 streefwaarden gebruikt voor lood in bloed bij kinderen:
- Lood-in-bloed wordt jaarlijks gemeten bij een stedelijke controlegroep in de buurt van Hoboken. Op basis van deze controlegroep definiëren we een streefwaarde van 4 μg/dl. Deze streefwaarde heeft als doel om de blootstelling van kinderen uit de wijk tot het niveau te brengen van kinderen uit de omliggende stedelijke omgeving in Hoboken. In de herziene omgevingsvergunning van Umicore zal vanaf 2022 de gemiddelde lood-in-bloed-concentratie van kinderen (1-12 jaar) maximaal 3,5 µg/dl mogen bedragen.
- Op langere termijn is het belangrijk om nog een stap verder te gaan, en als streefwaarde de achtergrondblootstelling van een algemene Europese bevolking te gebruiken, d.w.z. een mix van stedelijke, landelijke en industriële regio’s. Op basis van Vlaamse en Europese referentiegroepen streven we dan naar een waarde van 2 μg/dl. In de herziene omgevingsvergunning van Umicore zal vanaf 2023 de gemiddelde lood-in-bloed-concentratie van kinderen (1-12 jaar) maximaal 3 µg/dl mogen bedragen met een maximale P95-waarde* van 5 µg/dl.
- Indien we enkel oordelen vanuit het standpunt van de gezondheid, dan is er geen veilige waarde voor lood-in-bloed. De strengste toetsingswaarde voor lood-in-bloed is 1,5 μg/dl. Deze toetsingswaarde is zeer ambitieus en moeilijk haalbaar, zelfs bij de doorsnee Vlaming. Het moet op termijn wel voor iedereen worden nagestreefd om de gezondheid van iedereen maximaal te beschermen. In de herziene omgevingsvergunning van Umicore zal vanaf 2026 de gemiddelde lood-in-bloed-concentratie van kinderen (1-12 jaar) maximaal 2 µg/dl mogen bedragen met een maximale P95-waarde* van 4 µg/dl.
Maximale P95-waarde*: 95% van de doelgroep heeft een lagere waarde.
Fact Sheet Lood, Steunpunt Milieu en Gezondheid, 2020
Steekkaart voor huisartsen
Voor artsen is er een steekkaart, zodat ze in één oogwenk kunnen zien wat ze best bij welke lood-in-bloedwaarde doen.
Hebben kinderen deelgenomen aan de halfjaarlijkse vingerprik. Wonen ze of hebben ze minstens zes maanden in de wijken Moretusburg/Hertogvelden gewoond? En heeft het kind een verhoogde ontwikkelingsnood (bv. problemen met bewegen, spreken, groeien, leren, concentratie, gedrag) die niet worden ingevuld? Dan kan de arts een zorgbudget bij het expertencomité ‘zorgondersteuning’ aanvragen.
U kan met vragen voor het indienen van een zorgbudget terecht bij de wijkwerker Liesbet De Groot. Ze is telefonisch te bereiken op het nummer 0486591054 en via mail: liesbet.degroot@logoantwerpen.be.
U kan de zorgondersteuning online aanvragen of via het formulier Aanvraagprocedure zorgondersteuning